Şahitler kayası
Yabancı masallar
Yabancı masallar ve dünya masalları için sayfamızı inceleyin. En güzel yabancı masallar sitemizde paylaşılıyor. Yeni ve eski yabancı masalları sitemizden okuyun.
Daha önce “Masal nedir?” başlıklı bir yazı paylaşmıştık. Bu yüzden bu sayfamızda masalın tanımı yerine Yabancı masalların tarihi hakkında bilgiler sunacağız. Ayrıca; Türk masalları hakkında bilgi içinde ekli sayfamızı inceleyebilirsiniz. Bu yazımızı Asena Esen Kaynak tarafından hazırlanan ekli sayfadaki yazıdan faydalanarak hazırladığımızı da dip not olarak ilave edelim.
İngiltere’deki Durham üniversitesi ve Portekiz’deki Lizbon Üniversitesinde görevli araştırmacılara göre, masalların kaynakları binlerce yıl öncesine dayanmakta olduğu ifade ediliyor. Buna gerekçe olarak ise Güzel ve Çirkin gibi peri masalları örnek veriliyor.
Bu araştırmacılar tarafından yapılan çalışma için normalde biyologların kullandığı tekniklere başvurulmuş. Dünya çapındaki hikâyeler ve anlatılar arasındaki bağlantıları incelenmiş. Bu çalışma neticesinde ise hikayelerdeki bazı tarih öncesi kökenler ortaya çıkarılmış. Hatta üzerinde çalışılan masalların bazılarının Bronz Çağı’na kadar dayandığını öne sürülüyor. Bu durum neticesinde ise günümüzdeki bazı hikaye ve masalların en erken edebi kayıtlardan dahi daha da eski olduğu ortaya çıkıyor.
Söz konusu masal ve hikayelerin onaltıncı ve onyedinci yüzyıllara dayanmış olduğu, önceki dönemlerde de başka araştırmacılar tarafından öne sürülmüştü. Fakat İngiltere’deki Durham Üniversitesi’nde görevli antropolog Dr. Jamie Tehrani yaptığı çalışmalar neticesinde; “Jack ve Fasulye Sırığı” hikayesinin köken olarak, Doğu ve Batı Hint – Avrupa dillerinin günümüzden 5.000 sene önce ayrıldığı zaman dilimine ait olmasının büyük olasılık olduğunu belirtiyor.
Araştırmacılar tarafından yapılan çalışma neticesinde; “Güzel ve Çirkin” masalınında yaklaşık 4000 yıllık bir geçmişi olduğu öner sürülüyor. Yapılan aynı analiz neticesinde, “Güzel ve Çirkin” ile beraber Alman masal yazarı kardeşler olan Grimm Kardeşler‘in “Değirmencinin Kızı ile Cüce” adlı masalında yer alan, samanı eğirerek altına çeviren cüce yani “Rumpelstiltskin” karakterinin eski halk hikayeleri ile olan benzerlikler ortaya çıkmıştır. Doğaüstü güç sahibi olmak isteyen ve bu uğurda, Şeytan ile bir anlaşma yaparak ruhunu satan değirmencinin konu edildiği “Demirci ve Şeytan” isimli bir halk hikayesinin kökeninin, günümüzden 6.000 sene öncesine yani Bronz Çağı dönemine ait olduğu tahmin ediliyor.
Hikayenin baş başhramanı Demirci karakteridir. Bu kişi doğa üstü güç sahibi olmak karşılığında Şeytan, Ölüm ya da Cin gibi kötü niyet sahibi ve doğaüstü vasıfları olan bir varlıkla anlaşma yapar. Bu anlaşma neticesinden istediği maddeleri birbiri ile kaynaştırabilmek veya birleştirebilme gücünü kazanır. Bunun karşılığında ise ruhunu verir. Bir süre sonra Demirci kazandığı bu gücü, kötü karakteri bir ağaç gibi hareket etmeyen bir nesneye yapıştırmak için kullanarak sözleşmeyi kendi menfaatine bozar. Hikayedeki temel izler, Hint – Avrupa dilleri konuşulan ülkelerde de, Hindistan ve İskandinavya arasındaki tüm coğrafyada da aynı özelliklere sahiptir.
Araştırmanın sonuçları ise bu hikayenin Ön Hint – Avrupa toplumu zamanlarına kadar eski tarihlere dayanmasının mümkün olduğunu göstermiştir. Ayrıca, 5.000 – 6.000 yıl öncesi dönemde, Karadeniz’in kuzey kıyıları olan Pontus steplerinde büyük göçmen kabilelerinin yaşadığı bölgesel yayılımlarının da arkeolojik ve genetik kanıtları bulunmuştur.
Fakat bu görüşe Amerikadaki California Üniversitesi’nden halkbilimci John Lindow karşı çıkmıştır. Teoriye ise kuşkuyla bakmaktadır. Bu konudaki açıklamasını ise; ön Hint – Avrupa söz dağarcığının metal işçiliğine dair kısıtlı olması ile ilişkilendirmektedir. Öncelikli savı hikayedeki karakterin mesleği olarak ifade edilen “demirci” kelimesinin bahsedilen dönemlerde henüz ortaya çıkmadığını öne sürüyor. Bu durum neticesinde ise, araştırmada kullanılan Demirci ve Şeytan hikayesinin bahsedildiği döneme ait olacak kadar eski olmasının mümkün olmadığını öner sürüyor.
Bir diğer araştırmacı Lisbon New University’den Halk Bilimci Sara Graca Da Silva ile birlikte çalışan Dr. Tehrani ise “Bu hikayelerin yazıya aktarılmadığı halde, günümüze ulaşmalarını oldukça şaşırtıcı buluyoruz. İngilizce, Fransızca ya da İtalyanca’nın henüz ortada olmadığı bir süreçten beridir bu hikayeler anlatılıyor. Muhtemelen, şu an ölü olan bir Hint-Avrupa dilinde anlatılıyorlardı.” diyerek konu hakkındaki şaşkınlığını dile getirmekte.
Araştırmacıların çoğunlukla ortak buluştukları nokta ise; ünlü masal yazarı Alman Grimm Kardeşler’in, popüler hale getirdikleri masallarının, aslında ilk yazılı kayıtlarından çok daha da eski zamanlara ait olduklarına inanmaları.
19.yüzyılda Grimm Kardeşler tarafından yayınlanan; Kırmızı Başlıklı Kız, Külkedisi, Hansel ve Gretel, Karlar Kraliçesi gibi popüler peri masallarının köken olarak Hint-Avrupa dil ailesinin doğumuna kadar uzayan bir geçmişe ve ortak bir kültürel tarihe dayandığı düşünülüyor. Bazı düşünürler ise bu fikre itiraz etmektedir. Bazı hikayelerin çok daha genç olmalarının olası olduğunu ve sözlü gelenek yoluyla yeni nesillere aktarıldığı savını savunuyorlar. Bu görüşe göre de bu hikayeler ilk defa da 16. ve 17. yüzyıl dönemlerinde bazı yazarlarca yazılı metinler haline dönüştürüldüğü öne sürülmektedir.
Dr. Jamie Tehrani tarafından konu hakkında verilen beyanat ise: “Bu hikayelerin bazılarının köken olarak, ilk yazılı kayıtlardan, hatta klasik mitolojiden dahi daha önceki döneme dayanıyor. Bu hikayelerin bazı versiyonları, Latin ve Yunan metinlerinde ortaya çıkmaktadır. Fakat bulgularımız, bundan daha da eski olduklarını gösteriyor.” ifadesi ile dile getirilmiştir.
Tarihi geçmişi ne kadar yeni ya da eski olsa bile masalların karakteristik özellikler bakımından geçmiş kültürlerin ve dönemlerin izini taşımaktadır. Bizde sitemizde yeni döneme ait yada geçmişten günümüze kültürel miras kalan yabancı masallar içinde en sevilen dünya masalları için bir bölüm hazırlıyoruz. Sayfamızın alt kısımlarında yabancı masallar için bir liste sunuyoruz. Bu listeden en sevilen dünya masalları için örnekleri linkleri tıklayarak okuyabilirsiniz. Keyifli okumalar dileriz.
